Nasi skrzydlaci sprzymierzeńcy. Scenariusz zajęć ...

Cel główny:

Uświadomienie różnorodności świata ptaków i ich roli w przyrodzie

Cele szczegółowe:

Wiadomości: Uczeń powinien:
- podać podstawowe cechy ptaków, w celu ich rozpoznania,
- znać niektóre ciekawostki z życia ptaków,
- wymienić środowiska, w którym żyją ptaki,
- potrafi rozpoznać kilka gatunków ptaków,

Umiejętności: Uczeń powinien:
- rozpoznać niektóre gatunki ptaków

Postawy: Uczeń powinien:
- dostrzegać zależności między człowiekiem a przyrodą,
- odczuwać potrzebę ochrony ptaków

Metody:

podające: pogadanka, opowiadanie, opis
programowane: z użyciem komputera
eksponujące: film

Formy:
- indywidualna
- zbiorowa

Środki dydaktyczne:
- komputer
- projektor
- program multimedialny "Poznaj Świat. Przyroda i my" (wyd. Optimus Pascal)
- film DVD "Dziobem i pazurem" - sceny : rodzina puchaczy, remiz budujący gniazdo
- program multimedialny "Ptaki Europy (wyd. WSiP)
- prezentacja w PowerPoint "Rozpoznaj, jaki to ptak"
- książka z wierszami W. Chotomskiej "Nasze ptaki"
- model ptaka dla każdego ucznia
- kredki

PRZEBIEG ZAJĘĆ

Faza wprowadzająca

1. Czytamy wiersz Juliana Tuwima, celowo pomijając słowo "ptaki". Zadaniem dzieci jest odgadnięcie, o jaką grupę zwierząt chodzi. Dopiero wtedy podajemy temat lekcji.

Julian Tuwim " Ptak"
Na gałązce usiadł ptak,
Zaszczebiotał, zatrzepotał,
Ostry dziobek w piórka otarł,
Rozkołysał cały krzak.
Potem z świrem frunął w lot!
A gałązka rozhuśtana
Jeszcze drży uradowana,
że ją tak rozpląsał trzpiot.

2. Ptasie przyjęcie - zabawa.

Nauczyciel zaczyna zabawę wprowadzeniem: "Sójka postanowiła wydać wielkie przyjęcie dla wszystkich okolicznych ptaków. Najpierw wykonała zaproszenia, a następnie zaczęła je adresować do swoich przyjaciół-ptaków. Niestety, przypomniała sobie tylko imiona Bartek, Lola itd. Natomiast zapomniała na dobre, jakie to są ptaki. A przecież listonosz musi wiedzieć dokładnie, komu dostarczyć zaproszenie. Pomóżmy naszej sójce, przypomnijcie sobie nazwy ptaków i podajcie je. Sójka zaprasza dokładnie tyle ptaków, ilu was jest na sali. Zatem każdy powinien podać nazwę jednego zaproszonego ptaka i nie mogą się one powtarzać." Uczniowie po kolei wymieniają nazwy ptaków.

Faza realizacyjna

1. Pytamy dzieci: Czym wyróżniają się ptaki spośród innych zwierząt, dlaczego są wyjątkowe? Czy wyobrażamy sobie życie bez ptaków?

2. Gra komputerowa

Nauczyciel uruchamia program multimedialny "Poznaj świat. Przyroda i my. Dział : zwierzęta". Wybrany uczeń rozwiązuje zadanie przy komputerze. Na ekranie pojawiają się różne zwierzęta ( w tym również ptaki), należy je ułożyć w dwie kolumny:

PTAKI

INNE NIŻ PTAKI

struś, flaming, puszczyk, tukan, słowik, gęś, orzeł

motyl, wiewiórka latająca, ważka, piotrosz

3. Poznanie kilku gatunków ptaków
* sójka
Nauczyciel prezentuje uczniom zdjęcie sójki oraz odgłos, jaki wydaje, korzystając z programu multimedialnego "Ptaki Europy".
Nauczyciel pyta o doświadczenia dzieci oraz uzupełnia wiadomości nt. sójki.

* sikorka bogatka
Uczniowie

* puchacz
Nauczyciel pokazuje uczniom zdjęcia dorosłego puchacza i młodego osobnika oraz odgłos. Następnie uczniowie oglądają film "Rodzina puchaczy" z "Dziobem i pazurem : prawdziwe życie ptaków"

* zimorodek - zdjęcie i odgłos
* remiz - zdjęcie i odgłos
Nauczyciel opowiada uczniom o tym niezwykłym ptaku-budowniczym. Wprowadzeniem może być wiersz Wandy Chotomskiej pt. "Remiz". Następnie nauczycielka prezentuje zdjęcie ptaka, uczniowie słuchają odgłosu oraz oglądają krótki film, jak remiz buduje gniazdo.

4. Zajęcia plastyczne "Mój skrzydlaty przyjaciel".
Zadaniem ucznia jest zrobić przestrzenny model ptaka z papieru. Nauczyciel wycina wcześniej z brystolu model ptaka; nie przecinać skrzydeł. Model należy pokolorować z obu stron. Nauczyciel przecina na sylwetce ptaka linię, zaznaczoną jako miejsce do umocowania skrzydeł, a uczeń umieszcza skrzydła. Ptaka należy zawiesić na długiej nitce i dokonać prezentacji. "Skrzydlaty przyjaciel - sikorka" ma przypominać dziecku o ptakach czekających na jego pomoc!

Faza podsumowująca

1. Zabawa "Zgadnij, jaki to ptak".
Nauczyciel prezentuje po kolei sylwetki ptaków, zadaniem uczniów jest rozpoznać, jaki to ptak.

2. Podsumowanie zajęć i zakończenie.
Uczniowie otrzymują odznakę ptasioznawcy.

Bibliografia:

CZYM skorupka za młodu nasiąknie. czyli Jak pokochać przyrodę, żeby ona pokochała nas" : autorski program edukacji ekologicznej dla klas I-III : poradnik dla nauczyciela, klasa I jesteśmy wrażliwi [Krystyna Popko-Tomasiewicz, Mariola Stefanik]. - Poręba Wielka : Gorczański Park Narodowy, 2006
KOZIEŁ Kamila : Poznajmy bliżej ptaki [online]. [dostęp 27.10.2009]. Dostępny w internecie: http://www.kuling.org.pl/edukacja/konspekty/POZNAJMY%20BLIZEJ%20PTAKI%20-%20Kamila%20Koziel.pdf
SOWY Polski : scenariusze zajęć lekcyjnych [online]. [dostęp 28.10.2009]. Dostępny w internecie: http://www.sowy.fwie.eco.pl/scenariusze/przedszkole_lekcja5.pdf
STASICA Jadwiga : 160 pomysłów na nauczanie zintegrowane z przyrody w klasach I-III. - Kraków : Oficyna Wydaw. "Impuls", 2001
Poznaj świat [Dokument elektroniczny] : przyroda i my. - Bielsko-Biała : Optimus Pascal Multimedia, 1999