Temat: SEGREGUJESZ - ODZYSKUJESZ, CZYLI NASZE RADY NA ODPADY

Dział: Gospodarka i segregacja odpadów (minimalizacja, wielokrotny użytek i recykling)

Zakres treści: sposoby zagospodarowania i wykorzystania różnych odpadów

Cele operacyjne - uczeń po zajęciach:
- wie, jak powstają odpady w gospodarstwie domowym, szkole oraz wybranym zakładzie przemysłowym
- kształtuje nawyki i zdobywa praktyczne umiejętności, zgodne z hierarchią postępowania z odpadami
- potrafi planować działania zmierzające do zmniejszenia ilości odpadów na terenie własnego gospodarstwa domowego, szkoły
- poszukuje rozwiązań problematyki odpadów
- informuje kolegów i dorosłych o sposobach postępowania z odpadami - tworzy ulotki informacyjne

Metody i formy pracy:
- problemowa (burza mózgów), pogadanka,
- indywidualna, zbiorowa, praca w grupach

Materiały i wyposażenie:
- duży napis nad tablicą - motto lekcji: W góry, w góry miły bracie, góra śmieci czeka na Cię ( Jan Sztaudynger)
- "I ty chronisz środowisko. Elementarz ochrony środowiska" - G. Maurer, Polski Klub Ekologiczny, Kraków 1991
- Krzyżówki dla każdego ucznia
- Puste opakowania, np.: butelki szklane, plastikowe, kartony po mleku, gazety, torby foliowe
- Karta pracy dla każdego ucznia
- Rozsypanka sylabowa : SEGREGACJA DOMOWYCH ODPADÓW NASZYM NAWYKIEM
- Kolorowe pudełka - pojemniki na odpady

TOK LEKCJI

Faza wstępna
1. Sprawy organizacyjno - porządkowe.

2. Pogadanka - wprowadzenie do lekcji, np.:

Problem odpadów i gospodarowania nimi jest ciągle aktualne i dotyczy każdego człowieka, a nie tylko instytucji specjalnie do tego celu powołanych.

Wszyscy każdego dnia wytwarzamy śmieci, nie zawsze jednak staramy się ograniczyć ich wytwarzanie. Każda rzecz ma swój koniec i wcześniej czy później najsolidniej uszyta sukienka czy najdroższy samochód staną się zużytym śmieciem. Podobnie śmieciami staną się w swoim czasie najwytworniejsze sprzęty domowe, butelki po napojach, tysiące opakowań, tony plastiku. W naszej sali na ławeczce stoi kilkadziesiąt odpadów- proszę, zerknijcie na nie.

3. Sformułowanie tematu lekcji i podanie jej celów.

Faza realizacyjna

1. Burza mózgów - uczniowie odpowiadają na pytanie " Co dalej dzieje się z takimi odpadami?". Uczniowie przedstawiają swoje pomysły - porządkujemy je, wpisując do odpowiedniej rubryki tabeli zapisanej na tablicy.

Selektywna zbiórka surowców wtórnych - pojemniki, punkty skupu	Kosz na śmieci - wysypisko	Kompostowanie
Wpisujemy rodzaje odpadów kredą w kolorze pojemników do segregacji, np. papier na niebieski, plastik na żółto itd.

2. Zadajemy dzieciom pytanie: "Co dalej się stanie z posegregowanymi w ten sposób zużytymi opakowaniami?"
- słuchamy pomysłów dzieci, a następnie proponujemy zapoznanie się z tekstem dotyczącym recyklingu i ponownym odzyskiwaniem surowców z książki "I ty chronisz środowisko", dział "Co zrobić z odpadami?" str.59

3. Praca indywidualna - zapisanie swych pomysłów w karcie pracy

KARTA PRACY  

Zapisz swoje pomysły. Co można zrobić z opakowaniem wykonanym z:

PAPIERU (TEKTURY) ___________________________________________________

_______________________________________________________________________

SZKŁA ________________________________________________________________

_______________________________________________________________________

METALU ______________________________________________________________

_______________________________________________________________________

TWORZYW SZTUCZNYCH ______________________________________________

_______________________________________________________________________

3. Wybrani uczniowie przedstawiają swoje pomysły, uzupełniamy je, podkreślając, jak ważne jest odzyskiwanie surowców wtórnych (oszczędność energii, surowców, mniejsza objętość śmieci wyrzucanych na wysypiska - zwrócenie uwagi na problemy z ich lokalizacją).

Faza podsumowująca

1.Wspólne poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Co można zrobić aby śmieci nas nie zasypały? - rozwiązanie krzyżówki

HASŁO___________________- jest to ____________________________________

(ROZWIĄZANIA: 1.Droga, 2.Tlen, 3 Piec, 4.Dym, 5.Torebki, 6.Reklama, 7.Kwiat, 8.Karton, 9.Granat

HASŁO: RECYKLING - to ponowne wykorzystanie odpadów)

2. Posegregowanie opakowań ustawionych na ławce w klasie do kolorowych pudełek - pojemników.

3. Praca w grupach - ułożenie rozsypani sylabowej:
SE/GRE/GA/CJA/DO/MO/WYCH/OD/PA/DÓW/NA/SZYM/NA/WY/KIEM

4. Ocena pracy uczniów na lekcji.

5. Praca domowa: Wykonaj ulotkę zachęcającą do segregacji odpadów z gospodarstw domowych. Wymyśl hasło zachęcające do segregacji oraz proste ilustracje, które ożywią tekst i przyciągną uwagę przechodniów.

INFORMACJE DODATKOWE DLA NAUCZYCIELA

Odzyskiwanie surowców z odpadów i ich powtórne wykorzystanie, zwane popularnie recyklingiem, nie tylko zmniejsza ilość odpadów, ale pomaga równocześnie oszczędzać surowce.

 

recykling - rozumie się przez to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii, Ustawa o odpadach z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz U nr 62, poz. 628)

Zalety recyklingu:
- zmniejsza strumień odpadów kierowanych na składowiska
- pozwala na odzyskanie wielu cennych surowców wtórnych bez konieczności obciążania linii technologicznych mechanicznego sortowania
- prowadzi do detoksykacji odpadów poprzez wydzielenie z nich substancji szkodliwych, takich jak: farby, rozpuszczalniki, zużyte oleje, stare baterie, chemikalia

 

Jakie korzyści można osiągnąć z odzyskiwania odpadów, ilustruje następujący przykład: w budynku liczącym 240 lokatorów w ciągu roku zbierano oddzielnie papier, szkło i inne odpadki. Szkło i papier sprzedano do ponownego przerobu i uzyskano z tego tytułu pieniądze, które pozwoliły na zakup 5 dobrej klasy magnetowidów.

Wiele składników odpadów można użyć ponownie, np.:
* gazety, szmaty, makulaturę przerabia się na papier, a mogą one także służyć do wytwarzania alkoholu przemysłowego lub do kompostowania
* z odpadów tworzyw sztucznych można produkować płyty lub środki do utwardzania tynków
* zużyte oleje zostaną zregenerowane i znajdą ponowne zastosowanie
* odpady szklane używane są z innymi domieszkami do wykładania nawierzchni dróg lub ponownego przetwarzania na szkło
* granulowana lub sproszkowana guma z opon jest surowcem używanym do produkcji wykładzin podłogowych, oleju i czerni drukarskiej.

Zadanie
Opisz lub narysuj to wszystko, co w Twoim gospodarstwie domowym wyrzuca się do śmietnika w ciągu jednego tygodnia. Zastanów się, jakich śmieci dałoby się uniknąć i jakie składniki śmieci dałyby się ponownie spożytkować.

Bibliografia:
1. OPAKOWANIE - broszura edukacyjna dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych. Opracowanie tekstów i projekt graficzny Warszawa
2. MAURER G. I ty chronisz środowisko. Elementarz ochrony środowiska. Kraków 1991
3. PREZENTACJA multimedialna o kampanii "Śmieć i my" - www.lop.gda.pl