Zwierzę nasz brat. Scenariusz zajęć dla klas IV-VI szkoły podstawowej

CEL:
Wyrabianie etycznej postawy w stosunku do zwierząt. Wykształcenie emocjonalnych związków młodzieży ze wszystkimi organizmami żywymi.

METODY PRACY:
- podające: pogadanka
- aktywizujące: praca w grupach, dyskusja, gra dydaktyczna, zabawa, - praktyczne: obserwacja

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
nagranie piosenki " Do serca przytul psa, weź na kolana kota", magnetofon, ilustracje, zdjęcia różnych zwierząt, czasopisma "Zwierzaki", "Zwierzęta i my", kartki z wierszem A. Chojeckiego, kopie kart pracy "Twoje poglądy" dla każdego ucznia, każdej pary i dla każdej grupy sześcioosobowej, rozsypanki sylabowe dla grup.

PRZEBIEG LEKCJI:
I Wprowadzenie
* Czynności organizacyjno - porządkowe
* Wysłuchanie nagrania piosenki "Do serca przytul psa, weź na kolana kota". Słowa tej piosenki są receptą na dobre samopoczucie, komfort psychiczny płynący z kochania i bycia kochanym.
* Nauczyciel zaprasza uczniów do obejrzenia ilustracji i zdjęć zwierząt, które poprzypinał na tablicy i w sali lekcyjnej (np. na ścianach). W trakcie oglądania nauczyciel informuje uczniów, że pierwszym opiekunem zwierząt oraz patronem ekologii od roku 1989 jest św. Franciszek z Asyżu. Franciszek był miłośnikiem przyrody, wierzył, że Bóg stworzył wszystko z miłości. Boże stworzenia nazywał siostrami i braćmi.
* Nauczyciel pyta uczniów, czy sami potrafią odgadnąć temat dzisiejszych zajęć? Uczniowie podają swoje propozycje. Nauczyciel naprowadza i formułuje temat wspólnie z uczniami. Zapisuje go na tablicy.

II Rozwinięcie
1. Nauczyciel zaprasza uczniów do udziału w zabawie w nazwy. Przypomina uczniom o zwierzętach, które widzą na ilustracjach i prosi, aby podali pierwszą literę swego imienia i wykorzystali ją do nazwania zwierzęcia. Uczniowie wchodzą w rolę zwierząt (np. Adam staje się Azorem). Każdy uczeń - zwierzę po kolei odpowiada na pytania zapisane na tablicy: - Jakie jest Twoje idealne siedlisko?, - Jakie jest Twoje idealne pożywienie /sposób żywienia?, - Co lubisz najbardziej?, - Czego boisz się najbardziej?, Jaki jest Twój związek z ludźmi?
2. Nauczyciel rozdaje uczniom kartki z wierszem Artura Chojeckiego i odczytuje go:
" A teraz my wszystkie
Ssaki, ptaki, ryby, gady,
Płazy, robaki, owady,
Gdziekolwiek was człowiek gnębi
Na ziemi czy w wodnej głębi,
Wszystkie biedne ofiary ludzkiego plemienia,
Nie odmawiajcie braciom - ludziom przebaczenia"
Krótka refleksja uczniów na temat wiersza.
3. Uczniowie otrzymują od nauczyciela kartę pracy "Twoje poglądy" - uzupełniają ją (nie omawiamy pracy uczniów). Po udzieleniu odpowiedzi dobierają się w pary i ponownie wypełniają czystą kartę pracy, decyzję o zapisie dyskutują i podejmują w parze. Następnie pary formułują się w sześcioosobowe grupy i powtarzają ćwiczenie, pamiętając o przeprowadzeniu dyskusji pomiędzy sobą oraz osiągnięciu konsensusu. Każde grupa wyraża swoje poglądy w dyskusji ogólnej, kierowanej przez nauczyciela.

KARTA PRACY

TWOJE POGLĄDY

Teza	Zgadzam się	Nie wiem /trudno powiedzieć	Nie zgadzam się
Posiadanie zwierzęcia - to duża odpowiedzialność.
Sterylizacja domowych psów i kotów - barbarzyński zabieg, powodujący wiele bólu i cierpienia.
Posiadanie egzotycznego zwierzęcia można uzasadnić tym, że są to zwierzęta niezwykłe i sprawiają wiele radości właścicielom.
Wszystkie zwierzęta są zdolne do odczuwania bólu, strachu i cierpienia.
Aby mieć tanie i obfite ilości pożywienia, zwierzęta gospodarskie należy hodować ze szczególnym uwzględnieniem produktywności i wydajności, a nie ich dobra.
Zwierzęta gospodarskie powinny mieć możliwość zachowywania się w sposób dla siebie naturalny.
Ogrody zoologiczne ocaliły - przez możliwość rozmnażania - wiele zwierząt, którym groziło wyginięcie. Jest to bardzo drogie i lepiej byłoby, aby te pieniądze zostały wykorzystane na ochronę naturalnego środowiska, w którym te zwierzęta żyją.
Polowanie na dzikie zwierzęta z psami powinno być zakazane, ponieważ zwierzęta są ścigane przez dłuższy czas i zabijane w sposób powodujący ból i cierpienie.
Wzrost uprzemysłowienia ma niewielki wpływ na naturalne środowisko bytowania dzikich zwierząt i jest konieczny, jeśli chcemy poprawić warunki, w jakich żyjemy.
Przetwarzanie odpadów i śmieci może w sposób bezpośredni przyczynić się do poprawy życia zwierząt.
Wolność wyboru jest istotnym czynnikiem przy rozważaniu decyzji, czy kupić i nosić naturalne futro.
Wykorzystanie zwierząt w eksperymentach naukowych jest konieczne do pogłębiania naszej wiedzy biologicznej.
Stosowanie eksperymentów na zwierzętach w testach sprawdzających bezpieczeństwo wyrobów kosmetycznych nie jest uzasadnione.
Raczej kupiłbym/ kupiłabym produkt oznaczony napisem "nietestowany na zwierzętach" niż produkt testowany na zwierzętach, nawet jeśli miałby kosztować dwa razy tyle.
Wykorzystanie zwierząt w badaniach medycznych jest uzasadnione.
Ponieważ szczury i myszy są najczęściej wykorzystywanymi zwierzętami laboratoryjnymi (około 83%), badania na zwierzętach i testy nie powinny nas interesować.

4. Nauczyciel zapoznaje uczniów z treścią ŚWIATOWEJ DEKLARACJI PRAW ZWIERZĄT:
1) Wszystkie zwierzęta rodzą się równe wobec życia i mają te same prawa istnienia.
2) a. Każde zwierzę ma prawo do poszanowania.
b. Człowiek, jako gatunek zwierzęcy, nie może rościć sobie prawa do tępienia innych zwierząt ani do ich niehumanitarnego wyzyskiwania. Ma natomiast obowiązek do wykorzystania całej swojej wiedzy dla dobra zwierząt.
c. Każde zwierzę ma prawo oczekiwać od człowieka poszanowania i ochrony.
3) a. Żadne zwierzę nie może być przedmiotem maltretowania i aktów okrucieństwa.
b. Jeżeli okaże się, że śmierć zwierzęcia jest konieczna, należy je uśmiercić szybko, nie narażając na ból i trwogę.
4) Każde zwierzę, które należy do gatunku dzikiego, ma prawo do życia na wolności w swym naturalnym otoczeniu ziemskim, powietrznym lub wodnym oraz prawo do rozmnażania się. Każde pozbawienie wolności, chociażby w celach edukacyjnych, jest pogwałceniem tego prawa.
5) a. Każde zwierzę należące do gatunku, który żyje zazwyczaj w środowisku ludzkim, ma prawo żyć i rosnąć zgodnie z rytmem i warunkami życia i wolności właściwymi dla swojego gatunku.
b. Każde zakłócenie tego rytmu i warunków przez człowieka w celach merkantylnych jest pogwałceniem tego prawa.
6) a. Każde zwierzę, które człowiek wybrał na swojego towarzysza, ma prawo żyć tak długo, jak długo pozwala na to jego gatunkowi natura.
b. Porzucenie zwierzęcia jest aktem okrutnym i nikczemnym.
7) Każde zwierzę pracujące dla człowieka ma prawo do rozsądnego ograniczenia czasu i intensywności pracy, do właściwego wyżywienia i wypoczynku.
8) a. Doświadczenia na zwierzętach, które wiążą się z cierpieniem fizycznym i psychicznym, są pogwałceniem praw zwierzęcia zarówno w przypadku doświadczeń medycznych, naukowych, handlowych, jak i wszystkich innych.
b. Należy w tym celu rozwijać i stosować metody zastępcze.
9) Jeżeli człowiek hoduje zwierzę w celach żywnościowych, należy je karmić, hodować, przewozić i uśmiercać, nie narażając na niepokój i ból.
10) a. Żadne zwierzę nie może być traktowane jako zabawka dla człowieka.
b. wyzyskiwanie zwierząt na pokaz oraz widowiska z udziałem zwierząt narażają na szwank godność zwierzęcia.
11) Każdy akt prowadzący do uśmiercenia dużej ilości zwierząt dzikich jest masowym mordem, czyli zbrodnią przeciwko gatunkowi.
12) Każdy akt prowadzący do zabicia choćby jednego zwierzęcia bez koniecznej potrzeby jest mordem, czyli zbrodnią przeciw życiu.
13) a. Zwierzę martwe należy traktować z poszanowaniem.
b. Sceny przemocy, której ofiarą padają zwierzęta, nie powinny mieć dostępu do telewizji i ekranu kinowego, chyba że jest to demonstracja przeciwko zbrodniom dokonywanym na zwierzętach.
14) a. Stowarzyszenia ochrony i opieki zwierząt powinny mieć przedstawicieli na szczeblu rządowym.
b. Prawa zwierząt powinny być chronione jak prawa ludzi.

III Zakończenie
1. Podsumowanie zajęć przez nauczyciela. Uczniowie udzielają odpowiedzi na postawione pytania. Udzielenie odpowiedzi na pytanie postawione w temacie "Czy stosunek do zwierząt może być miarą cywilizacji?"
2. Praca w grupach - ułożenie rozsypanki sylabowej:
RO/ZU/MIEJ/MY/ ZWIE/RZĘ/TA
3. Pochwała uczniów za pracę na lekcji.
4. Zadanie pracy domowej: Zaprojektuj arkusz opieki nad dowolnie wybranym , prawdziwym lub fikcyjnym zwierzęciem. Po narysowaniu na środku kartonu zwierzęcia wypełnij chmurki informacjami na temat, czego może ono potrzebować:

Gdybyś był myślałbyś:

TWOJE POGLĄDY

Teza