Temat lekcji: Czasopisma w bibliotece

Cel ogólny:
- prezentacja czasopism gromadzonych w bibliotece,
- zapoznanie uczniów z definicjami prasy, gazety czasopisma,
- wskazanie na walory informacyjne gazet i czasopism.

Cele szczegółowe:
po lekcji uczeń umie:
- podać różnice między gazetą a czasopismem,
- wymienić elementy budowy czasopisma,
- klasyfikować czasopisma wg różnych kryteriów,
- wybierać czasopisma wg zainteresowań i wyszukiwać w nich potrzebne informacje.

Metody: pogadanka, ćwiczenia z gazetą i czasopismem, pokaz i objaśnienia nauczyciela.

Środki dydaktyczne: 10 luźnych numerów "Wiadomości Dnia" i "Poznaj świat", różne rodzaje czasopism (pod względem częstotliwości, zasięgu, treści i odbiorców) do pracy w grupach, kartki ćwiczeniowe (po 1 dla każdego zespołu) z wypisanymi rodzajami czasopism, komputer z podłączonym projektorem oraz kolorowe plansze poglądowe przedstawiające definicje gazety, czasopisma, prasy, różnice między gazetą i czasopismem, budowę czasopisma, podział czasopism wg różnych kryteriów, zadania czasopism, 5 słowników ortograficznych.

I Czynności organizacyjne
Przedstawienie się, przywitanie uczniów w bibliotece. Podział uczniów na 5 grup.

II Wprowadzenie
    Rekapitulacja wstępna - nauczyciel zadaje uczniom pytania: czy chętnie czytają? Co czytają chętniej, książki czy czasopisma? Jaka jest różnica między czytaniem książki a czytaniem czasopisma?
    Po krótkiej wymianie opinii nauczyciel podaje temat zajęć, a następnie posługując się przygotowanymi wcześniej planszami, definiuje pojęcia "gazeta", "czasopismo", "prasa". Po wyjaśnieniu pojęć nauczyciel rozdaje grupom po 2 egzemplarze "Wiadomości Dnia" i "Poznaj świat", a następnie prosi uczniów, aby na podstawie tych tytułów spróbowali określić różnice między gazetą a czasopismem, zwracając uwagę zarówno na treść, jak i na szatę graficzną. Swoje obserwacje uczniowie zapisują na kartkach. Po wykonaniu zadania przedstawiciele grup odczytują wyniki pracy, które nauczyciel podsumowuje, posługując się planszą "Różnice między gazetą a czasopismem".
    W dalszej części zajęć nauczyciel prosi uczniów, aby jeszcze raz przyjrzeli się czasopismu "Poznaj świat", zwracając szczególną uwagę na jego budowę, tj., jakie informacje zawiera tytuł, czy czasopismo posiada stałe działy i rubryki, spis treści, gdzie znajduje się stopka redakcyjna (plansza "Układ treści czasopisma"). Uczniowie odszukują żądane elementy.
    W następnej kolejności nauczyciel przy pomocy plansz przedstawia podział czasopism ze względu na częstotliwość ukazywania się, zasięg, treść i odbiorców, omawiając krótko poszczególne rodzaje czasopism.
Kolejne ćwiczenie będzie polegało na podziale czasopism na poszczególne rodzaje. W tym celu nauczyciel rozdaje na biurka pojedyncze numery różnych czasopism oraz kartki ćwiczeniowe z wypisanymi rodzajami czasopism i prosi uczniów, aby pracując w grupach, wypisali po 1 tytule odpowiednim dla każdego rodzaju czasopisma. Nauczyciel sprawdza wykonanie ćwiczenia przez każdą grupę.
    Po wykonaniu zadania nauczyciel kieruje rozmowę na zadania, jakie pełnią czasopisma. Uczniowie próbują odpowiedzieć na pytanie: Dlaczego czytamy czasopisma, czego w nich szukamy? Jaką rolę odgrywają one w naszym życiu? Nauczyciel porządkuje odpowiedzi, prezentując planszę "Rola czasopism".
    Na zakończenie nauczyciel rozdaje uczniom na stoliki po egzemplarzu słownika ortograficznego i prosi, aby odszukali w nich informację, kiedy tytuły czasopism piszemy wielką, kiedy małą literą? Jeden z uczniów odczytuje odpowiednią regułę ortograficzną.

III Podsumowanie
    W celu utrwalenia wiadomości nauczyciel jeszcze raz prezentuje poszczególne plansze wykorzystywane na zajęciach, a następnie prosi uczniów o wypełnienie testu.

BIBLIOGRAFIA
1. Gazety i czasopisma. Słownik najważniejszych pojęć "Biblioteka w Szkole" 1999 nr 10 s. 21
2. Wzory plansz zob.: Andrzejewska J. Przysposobienie czytelnicze i informacyjne w szkole podstawowej. Wzory tablic i foliogramów Warszawa SBP 1990; Bis M. Czasopismo źródłem wiedzy i informacji "Edukacja Medialna" 1999 nr 1 s. 57-60; Maciejek A. Gazety i czasopisma - źródłem aktualnej wiedzy "Biblioteka w Szkole" 1991 nr 10 s. 27-29